آرتمیز دریاسالار هخامنشی

آرتمیز نخستین زن دریاسالار ایرانی است که حدود ۲۴۸۰ سال پیش، فرمان دریاسالاری خود را از خشایارشاه دریافت کرد و اولین بانویی شد که در تاریخ دریانوردی جهان در جایگاه فرماندهی دریایی قرار گرفته است.

بانو آرتمیز اولین و تنها بانوی دریاسالار جهان تا به امروز است. او به سال ۴۸۰ قبل از میلاد به مقام دریاسالاری ارتش هخامنشی رسید و در نبرد بین ایران و یونان ارتش دریایی ایران را در مرز های دریایی هدایت می کرد. تاریخ نویسان یونان از جمله هرودوت او را در شجاعت و وقار سرآمد تمامی زنان روزگار نامیدند.

آرتمیز ملکه اول هالیکارناس (Halicarnasse) واقع در آسیای صغیر یا ترکیه کنونی و جز متصرفات یا همان ساتراپ های ایران بوده است. اغلب اشخاص اشتباهأ آرتمیز را آرتمیس تلفظ می کنند. در حالی که آرتمیس نام رب النوع شکار در یونان باستان بوده و ارتباطی با آرتمیز ندارد. در سال ۴۸۴ پیش از میلاد، هنگامی که خشایار شاه دستور بسیج نیروی دریایی برای حمله به یونان را داد، آرتمیز فرمانده سرزمین کارپه با پنج الی هشت کشتی به نیرو های دریایی ایران پیوست.

در این جنگ که ایرانیان موفق به تصرف آتن پایتخت یونان شدند، نیروی زمینی ایران شامل ۸۰۰ هزار پیاده و ۸۰ هزار سواره بودند و نیروی دریایی ایران را ۱۲۰۰ کشتی جنگی و ۳۰۰ کشتی ترابری تشکیل می داد. همچنین ملکه آرتمیز در سال ۴۸۰ پیش از میلاد در جنگ سالامیس که بین نیروی دریایی ایران و یونان در گرفت شرکت داشت و دلاوری های بسیاری از خود نشان داد که باعث ستایش دوست و دشمن شد.

علاوه بر شجاعت، آرتمیز دارای بصیرت کامل در امور جنگی به خصوص در نبرد های دریایی بود و به عقیده تمیستو فرماندار آتن در زمان حمله خشایارشاه، آرتمیز یکی از دریاسالاران برجسته جهان بود، که دشمن دیرینه یونانیان نیز به شمار می رفت. آنقدر که تمیستو از او وحشت داشت، از سایر دریاسالاران ایرانی نمی ترسید. همچنین یونانیان برای سر او ده هزار سکه جایزه تعیین کرده بودند.

او در یکی از دشوارترین شرایط در جنگ سالامیس با دلیری کم نظیر توانست بخشی از نیروی دریایی هخامنشی را از خطر نابودی نجات دهد و به پاس این شجاعت خشایار شاه به او لقب دریاسالاری داد. او به خشایارشاه پیشنهاد ازدواج نیز داد که بنا به دلایلی این ازدواج صورت نگرفت.

در دهه ۴۰ شمی، نیروی دریایی ایران نخستین بار ناوشکن بزرگی به نام یک زن نام گذاری کرد و اسم آن را آرتمیز گذاشت. ناو شکن آرتمیز بعد انقلاب نیز با نام دماوند به کار خود ادامه داد.

کشتی هایی که آرتمیز در لشکر کشی به یونان در امر خود داشت از بزرگ ترین کشتی های جنگی آن زمان به حساب می آمدند. همچنین آرتمیز همیشه مورد احترام خشایار شاه بود و غالبأ در شورا های جنگی به خشایار شاه مشورت می داد.

برای اطلاع بیشتر از رشادت های این بانو به مقاله آدمیرال آرتمیز نوشته میرحسین عاطفی رجوع کنید.