اشکال چشم حیوانات اشاره به تفاوت در سبک زندگی آنها دارد

به چشمان گربه خانگی خود نگاهی بیندازید، مردمک هایی را می بینید که شبیه شکاف های عمودی هستند. اما یک ببر مردمک چشمی گرد دارد و چشم حیوانات دیگر مانند بز ها و اسب ها دارای شکاف های افقی است. ماهی های دریایی مردمک هایی شبیه حرف “W” و دلفین های مردمک هایی به شکل هلال دارند. بعضی از غورباغه ها نیز مردمک هایی به شکل هلال دارند، در حالی که گکو ها مردمک هایی دارند که شبیه سوراخ سوراخ هایی هستند که در یک خط عمودی قرار گرفته اند.

دانشمندان در پی یافتن این علت هستند که چرا این همه اشکال متفاوت در چشم موجودات وجود دارد. بررسی های اولیه آنها را به این نتیجه رسانده است که این اشکال به سبک زندگی و درنده و یا چرنده بودن و نوع شکار حیوان بستگی دارد.

محقان چشمان ۲۱۴ گونه حیوان را جمع آوری کرده و شکل مردمک و محل قرار گیری آنها بر روی سر و اینکه آن حیوان شکارچی بوده است یا طعمه را را مورد مطالعه قرار داند.

دانشمندان می گویند که اگر حیوان شکاف عمودی داشته باشد، به احتمال زیاد یک کمین کننده خواهد شد. یعنی حیوانی که به کمین می نشیند و با یک جهش طعمه خود را شکار می کند. این شکارچیان به طور دقیق باید فاصله طعمه با خود را بررسی کنند و مردمک عمودی چشم به آنها کمک می کند تا بیشترین استفاده را از نور خورشید ببرند و ضمن این تشعشعات مزاحم نوری به درون چشم‌شان وارد نشود. البته این قانون در صورت کوتاه بودن حیوان امکان پذیر است. برای مثال روباه ها و انواع نژاد سگ ها مردمک عمودی دارند اما گرگ ها دارای مردمک گرد هستند. یعنی گربه سانان کوچک مردمک عمودی و گربه سانان بزرگ به این دلیل که باید طعمه خود را دنیال کنند دارای مردمک گرد هستند. جالب است بدانید گربه‌های خانگی که به دنبال صید موش‌ها می‌روند، قادرند محیط مردمک چشم خود را تا ۱۳۵ برابر تغییر دهند. این توانایی در مارمولک‌های حشره‌خوار ۳۰۰ برابر است. در انسان نیز توانایی تغییر اندازه مردمک چشم‌ها ۱۵ برابر است.

حیوانات و مارمولک هایی که شکار می شوند، بیشتر دارای مردمک افقی هستند و چشم هایشان در کنار سرشان قرار دارد. این منطقی است زیرا به این حیوانات این امکان را می دهد تا تمام جهاا را اسکن کرده و با دیدن کوچکترین خطری، پا به فرار بگذارند. این مورد برای حیواناتی ماننند اسب و گوسفند صدق نمی کند. این دو حیوان به اندازه کافی بالاتر از سطح زمین قرار دارند و به همین دلیل داری مردمک چشم گرد هستد.