فیروزان(ابولولو)

فیروزان یا همان پیروز نهاوندی سرباز گمنام و بنامی است که برای نجات ایران با اعراب مهاجم جنگید و سمبل مقاومت مردم ایران در مقابل اعراب مهاجم شد. در جنگی که سرانجام به سقوط تیسفون منجر شد شاهد قتل و عام مردمش بود و سرانجام به دست اعراب اسیر شد و به عنوان برده به یک عرب(بر طبق روایات آن فرد حاکم بصره و یا کوفه بود) فروخته شد. او در بصره ثل شغل پیشین خود به نجاری روی آورد و در همانجا که نقشه قتل عمر را با دوستان خود کشید.

آنطور که در کتاب(تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی) گفته شده، فیروزان کسی بوده که عمربن خطاب خلیفه دوم مسلمین، یعنی همان کسی که به ایران لشکر کشید را به به قتل رساند و به نوعی انتقام ایرانیان را از اعراب گرفت و برای همیشه نام خود را در تاریخ ایران جاودان کرد.

آنچنان که گفته شده است فیروزان دختری داشت که گویا مروارید نام داشته و از آنجا که در زبان عربی به مروارید، لؤلؤ می گویند به فیروزان نیز ابولولو یا پدر مروارید می گفتند.

پیروز نهاوندی که تا آن زمان همچنان پایبند به آیین نیاکانش یعنی دین زرتشتی بود، در سال ۲۳ هجری، در یک فرصت استثنایی «عمربن خطاب» خلیفه دوم را با خنجری دو لبه در دم از پای درآورد. عبدالله ابن عمر، پس از قتل پدرش، فیروزان را همراه با دخترش مروارید، هرمزان سردار ایرانی و یک مسیحی ایرانی، به قتل رساند. او همه ایرانیان را مقصر مرگ پدرش می دانست  و حتی سعی کرد به همین بهانه دوباره یک حمله همه جانبه به ایران انجام دهد که انتخاب خلیفه بعدی مانع این کار شد.

در مورد نقشه حمله او اطلاعات آنچنان دقیقی در دسترس نیست و بیشتر مطالب موجود حدس و گمان است. امروزه آرامگاه ابولولو به پایگاه نیروی انتظامی تبدیل شده است.