چرا مدرسه ساخته شد؟

مدرسه یا مکتب مکان آموزشی است که برای آموزش دانش آموزان تحت رهبری معلمان طراحی شده‌است. در زبان امروزی به مکان‌های آموزشی پائین‌تر از سطح آموزش عالی که آموزش عمومی در آن‌ها صورت می‌گیرد، گفته می‌شود.

از روزگار انسان های غارنشین تا به حال، آدمی همیشه آنچه را که می دانسته است، به کودکان و جوانان خویش آموخته است. اگر این انتقال دانش و تجربه صورت نمی گرفت، هیچ کودکی امکان زنده ماندن پیدا نمی کرد زیرا هیچ کودکی نمی توانست بفهمد که کدام جانور خطرناک است و کدام گیاه خوردنی است و یا برای گرم کردن خودش چگونه باید آتش روشن کند. بعد از گذشت صد ها سال، آدمی طرز نوشتن دانسته هایش را یاد گرفت و به این ترتیب توانست اطلاعات بیشتری را ذخیره کند و به فرزندان و نوه هایش بسپارد. پس از اختراع الفبا و طرز نوشتن، مدرسه ها نیز آغاز به کار کردند.

نخستین مدرسه هایی که در تاریخ به آنها اشاره شده است، در حدود سه یا چهار هزار سال قبل در مصر و بین النهرین شروع به کار نمودند. به این ترتیب مدرسه ها را به این منظور ساختند که اطلاعات و دانش بزرگ ترها به کوچک تر ها منتقل شود و آنها با به کار بستن این دانسته ها بتوانند برای زندگی در جهان آینده آماده شوند.

اما استخوان بندی اجتماعات بشری در روزگاران گذشته طوری بود که استفاده از مدرسه و آموختن سواد را برای همه ی کودکان و نوجوانان امکان پذیر نمی ساخت. مثلا در مصر جوانانی که می خواستند کاهن یا مامور دولت یا معمار یا پزشک شوند، می توانستند به مرحله‌ی تحصیلات عالی قدم بگذارند. اما تعداد انگشت شماری از جوانان بودند که موفق می شدند صاحب این تحصیلات بشوند.

ساکنان سرزمین فلسطین نیز سنتی طولانی در آموزش و پرورش و آموختن سواد داشتند. وقتی فلسطینی ها به صورت یک ملت مستقل می زیستند، پدر هر خانواده تاریخ ملت خویش، قوانین و مذهب سرزمینش را به فرزندانش می آموخت. بعد ها که سرزمین فلسطین به اشغال بیگانگان در آمد، آنها کوشیدند جلوی نابود شدن سنت ها و اعتقادات شان را بگیرند. در محیط زندگی آنها مدرسه هایی شکل گرفت که به هر کسی (چه فقیر و چه غنی) زبان و دین و تاریخ فلسطین و اقوام باستانی آموزش داده می شد. به احتمال زیاد، این نخستین بار در تاریخ بشر بود که فقیر و ثروتمند متساویا از امکانات آموزش و پرورش رسمی برخوردار می شدند.