گربه ها در قرون وسطی

زندگی یک گربه در قرون وسطی (حدود ۴۷۶ _ ۱۵۰۰ میلادی) به دلیل ارتباط با جادوگری و خرافات، آنقدر وخیم بود که شنیدنش، مو به تنتان سیخ می کند. در جهان باستان و تمدن های چین، مصر و روم گربه مورد توجه و احترام بسیاری بود. اما در قرون وسطی، گربه ها جایگاه رفیع گذشته خود را از دست داده و به یک حیوان موذی و اهریمنی تبدیل شدند.

در این دوران گربه ها به دستور کلیسا، به این دلیل که یکی از حیوانات مرتبط با شیاطین و جادوگران بودند، حیواناتی پست لقب گرفته و هر جا که دیده می شدند، کشته و یا شکنجه می شدند. دین جدید مسیحیت، بسیاری از عقاید باستانی را تغییر داد، نمونه آن همین گربه بود که در دوران مصر باستان به دلیل وجود خدای گربه ها “باست” از احترام ویژه ای برخوردار بود اما در قرون وسطی، این خدایان، شیاطین لقب گرفته و حیوانات مرتبط با آنها نیز جایگاه خود را از دست دادند.

بر اساس دلایلی که در بالا گفته شد، در این قرون گربه ها را شکنجه می کردند و در حالت بدتر آن، برای جلوگیری از بدشانسی و نشانه ارادت به مسیح، آنها را می کشتند. هر از چندگاهی، مردم روستا ها و شهرها به جان گربه ها می افتادند و آنها را قتل عام می کردند. این وضعیت تا عصر ملکه ویکتوریا در قرن نوزدهم نیز ادامه داشت.

گربه ها در مصر باستان:

گربه ها برترین مقام و منزلت خود را در دوران مصر باستان داشتند. در این دوره گربه ها از چنان ارزش و احترامی برخوردار بودند که به گفته هرودوت، هنگامی که خانه ای در مصر آتش می گرفت، مردم ابتدا گربه هایشان را نجات می دادند و پس از آن به فکر خاموش کردن آتش می افتادند. هنگامی که یک گربه می مرد، صاحب آن به گونه ای عزاداری می کرد که انگار خانواده خود را از دست داده و گربه خود را در بهترین پارچه ها مومیایی می کرد. همه اینها به دلیل وجود خدای گربه ها باست در مصر بود. باست الهه شیر، گربه ها، پلنگ ها، خانه، سعادت و صلح بود. این خدا یکی از معروفت ترین الهه های مصر باستان است و مردم آن دوران هر ساله برای این خدا و گربه ها جشن می گرفتند و هدایا پیشکش می کردند.

مصری ها صادرات گربه را ممنوع کرده بودند _ مجازات خارج کردن گربه ها از مصر، مرگ بود.

در یونان و روم، گربه هرگز به مقام الهگی نرسید، اما باز هم برای او ارزش زیادی قائل بودند. یونانی ها ارزش گربه را در کنترل آفات و مقابله با موش ها درک کرده و آنرا به عنوان یک حیوان خانگی نگه داری می کردند. گربه ها در یونان با هکتات، الهه جادو، تاریکی، مرگ و سگ ها پیوند خورده اند. افسانه ها می گویند هکتات با گربه ها و سگ ها در ارتباط بود. افسانه ای مشهور تر می گوید در دوره ای، هرا همسر زئوس قصد کشتن “آلکمنه”، مادر هرکول را داشت، اما زنی به نام گالینتیوس که خدمتکار آلکمنه نیز بود، نقشه هرا را خنثی کرده و جان ارباب خود را نجات می دهد. بعد از آن هرا، گالینتیوس را تبدیل به گربه کرد و برای مجازات، او را به جهان زیرین و پیش هکتات فرستاد.

رومی ها ترجیح می دادند از راسو برای خلاص شدن از دست موش ها استفاده کنند، با این وجود در این تمدن نیز گربه ها از مقام و منزلت بالایی برخوردار بودند.

مصری ها صادرات گربه را ممنوع کرده بودند _ مجازات خارج کردن گربه ها از مصر، مرگ بود. آنها در بندر های خود گروه ویژه ای را برای مبارزه با تجارت گربه ها مستقر کرده بودند که که کشتی ها را بگردند تا مطمعن شوند هیچ گربه ای به داخل و خارج از مصر قاچاق نشود. با این وجود تعداد زیادی از بازرگانان که بیشتر آنها فنیقی بودند، با رشوه و روش های خاص خود، گربه ها را به مصر قاچاق می کردند.

متاسفانه بیشتر مردم اروپای قرون وسطی بی سواد بودند و داستان ها را بطور کامل و دقیق مطالعه نمی کردند. اما آنچیزی که مسلم بود، این بود که گربه ها یکی از ابزار جادوگری بودند و دیگر آن که این حیوانات در بین یهودیان که قاتلین حضرت مسیح هستند، از مقام بالایی برخوردار بودند. به همین دلیل گربه ها را شکنجه کرده و می کشتند. برای مثال افراد زیادی کارشان این بود که گربه ها را گرفته و زنده زنده بر روی شعله داغ کباب کنند.

در قرون وسطی نیز همانند روم و یونان از جایگاه گربه در دفع آفات و حیوانات موذی خبر داشتند اما عقاید خرافاتی حاکم، مجالی برای بحث درباره این ویژگی های مثبت را نمی داد. در این دوره جادوگران که ۸۰ درصد آنها زن بودند را در آتش می سوزاندند. یکی دیگر از بدترین شیوه های قتل نیز این بود که یک جادوگر و یک گربه را درون کیسه ی بسته قرار می دادند و آن کیسه را به رودخانه می انداختند. سگ را به جان گربه ها انداختن، زنده زنده پوست کندن و بستن باروت به پشت گربه ها و منفجر کردن آنها از دیگر شیوه های شکنجه و قتل گربه ها در قرون وسطی در اروپای بی تمدن است.

باستان شناسان بسیاری، یکی از دلایل مرگ و میر بر اثر طاون سیاه در اروپا را ناشی از این حماقت بزرگ در کشتن گربه های می دانند. طاعون سیاه یا مرگ سیاه یا مرگ و میر بزرگ یک اپیدمی طاعون از نوع طاعون خیارکی و ویرانگرترین بیماری همه‌گیر تاریخ است که در دورهٔ اوج خود میان سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱ میلادی اروپا را درنوردید. طاعون به سرعت به سمت شمال اروپا حرکت کرد و جمعیت این نواحی را، که پس از قحطی‌های پی‌درپی، اپیدمی‌های مختلف به علت سردی هوا و جنگ‌های طولانی به شدت در برابر هر سانحه‌ای ضعیف شده‌بودند، درهم شکست. انتقال بیماری از طریق موش‌ها نقش مهمی در این روند داشت. باز هم کلیسا، گربه ها، یهودیان و جادوگران را مقصر این وضع می دانست و کشتار گربه ها را بیشتر از قبل ادامه میداد تا جایی که گربه‌ها در اروپا تقریباً نایاب شدند.

اصلاحات پروتستان (۱۵۱۷-۱۶۴۸) قدرت کلیسا در اروپا را کاهش داد و باعث شد، مردم آزادی بیشتری در امورات زندگی خود بدست بیاورند. اگر چه مثل همیشه افرادی بودند که به قوانین منسوخ شده کلیسا پایبند بودند، اما مردم دیگر آن مردم بی سواد سابق نبوده و هویت خود را بازیابی کرده بودند. آنها گربه ها را به عنوان حیوان خانگی نگهداری می کردند. این روند در دوران ملکه ویکتوریا (۱۸۳۷–۱۹۰۱) رو بهبودی بیشتری گذاشت بطوری که گربه ها، به مقامی به اندازه دوران مصر باستان دست پیدا کرده بودند.

منبع: ancient.eu