جنجال در سینما ۱:جدال سینمای هنر و دنیای سینمایی مارول

به نظر تان سینما در چند سال اخیر جنجال های زیادی نداشته است؟ این سینما به هیچ وجه دیگر آن سینمای ۴۰ سال پیش نیست که کارگردان ها تمام تلاش خود را برای بدست آوردن جوایز کنند و پول نقش اش پر رنگ تر شده است. در این ما بین هم افرادی هستند که جوایز برای شان شاید مهم تر از درآمد فیلم باشد. این افراد به نوعی نمایندگان سینمای هنر هستند و فیلم های کمپانی هایی مانند دیزنی را جزو سینما به حساب نمی آورند. اما در این دعوا به نظر تان حق با کدام است؟ با ایرونی سنتر همراه باشید.

این بحث از کجا شروع شد؟

این ماجرا ها وقتی شروع شد که مارتین اسکورسیزی کارگردان سرشناس هالیوود که فیلم هایی مثل {راننده تاکسی} و {گاو خشمگین} و { گرگ های وال استریت} و { مرد ایرلندی} را کارگردانی کرده است. نظرش را درباره دنیای سینمایی مارول بازگو کرد. شاید کارگردان های دیگری هم در آن زمان با دنیای سینمایی مارول مشکل داشتند اما هیچ کدام شان نظر قاطعی به مانند مارتین اسکورسیزی نگفته بود. او به هیچ وجه فردی سنتی نیست و در تمام این سال از تکنولوژی هایی مثل دوربین دیجیتال و جلوه های ویژه CGI حمایت کرده و پیشرفت سینما رو امری غیر قابل اجتناب میبینه. اما او از این می ترسد سینمایی که این همه سال با آن زندگی کرده در حال انقراض است. سرویس های فیلم باعث شده اند تعداد افرادی که برای تماشای فیلم به سینما ها می روند بسیار کاهش یابد و بیماری کرونا هم نور علی نور این اتفاق شد.

نظر اسکورسیزی درباره مارول: می دانید من آن‌ها را نمی‌بینم. سعی کردم اما این فیلم‌ها سینما نیستند. اگر بخواهم صادق باشم، با وجود اینکه بازیگران این فیلم‌ها تلاش می‌کنند در هر صورت بهترین بازی خود را ارائه دهند، نزدیکترین چیزی که به ذهن من در مورد آن‌ها می‌رسد، تم پارک‌ها هستند. دنیای مارول سینمای انسان‌هایی نیست که تلاش می‌کنند احساسات و تجربیات روانشناسی به انسان‌های دیگر منتقل کنند.

او به طور مستقیم می گوید مارول را جزئی از سینما نمی داند و دنیای فیلم های مارول سرگرمی جدا از سینما است. اسکورسیزی نمی‌گوید سینما بهتر از فیلم‌های ابرقهرمانی است، بلکه فقط می‌گوید سینما فرم هنری‌ مشخصی است، در صورتی که مارول ممکن است شکلی تازه‌ از هنر را نمایندگی کند که استعداد و مهارت زیادی برای ساختنش لازم است و صد البته لذت بردن از تماشایش هم هیچ ایرادی ندارد، اما برای اسکورسیزی با سینما متفاوت است. هر چقدر هم اصرار شود که علت این تفاوت قضاوت در کیفیت آثار نیست باز هم طرفداران مارول یا فرنچایزهای بزرگ تصور می‌کنند به آن‌ها اهانت شده.

و اما بریم سراغ بازخورد های مستقیمی که حرف مارتین اسکورسیزی داشت.

نظر مدیر عامل دیزنی: مارتین اسکورسیزی فیلمساز بزرگی است. امیدوارم حرف‌های من را بشنود. با او رابطه‌ای ندارم. اما این مهم نیست چرا که بی‌اندازه ستایشش می‌کنم. به اعتقادم او تعدادی از بزرگ‌ترین فیلم‌های سینما را ساخته است، من به گذشته نگاه می‌کنم و به گاو خشمگین، رفقای خوب، راننده تاکسی فکر می‌کنم. من با او درمورد مارول بحث دارم. نخست مارول دارد فیلم می‌سازد. اینها فیلمند. این همان کاری است که اسکورسیزی هم می‌کند. و اینها هم فیلم‌های خوبی‌اند.

و نظر جیمز گان کارگردان فیلم های نگهبانان کهکشان: زمانی که مردم بدون دیدن فیلم «آخرین وسوسه مسیح» (به کارگردانی مارتین اسکورسیزی) شروع به اعتصاب در مورد آن کردند، بسیار خشمیگن شدم؛ اما حالا مارتین اسکورسیزی به همین روش فیلم‌های من را قضاوت می‌کند. من همیشه اسکورسیزی را دوست داشتم.

و اما بد نیست نظر تام هالند بازیگر جوان این روز های مارول و سونی را هم بدانیم:

شما می‌توانید از اسکورسیزی بپرسید که آیا او می‌خواهد یک فیلم مارول بسازد؟ او احتمالا اصلا نمی‌داند که چطوری است چراکه تا به حال فیلمی ابرقهرمانی نساخته است.

من علاوه بر حضور در فیلم‌های مارول، در دیگر فیلم‌ها بازی کرده‌ام که برخی از آن‌ها شانسی در اسکار داشته‌اند. در حقیقت، تنها تفاوت میان فیلم‌های ابرقهرمانی با دیگر فیلم‌ها، هزینه بیشتر آن‌ها است.

در فیلم‌های ابرقهرمانی، من همان نقش‌آفرینی را به اجرا می‌گذارم و کارگردان نیز به همان سبک، داستان و کاراکترها را به نمایش در می‌آورد. به نظرم، فرقی میان فیلم‌های ابرقهرمانی با دیگر فیلم‌ها نیست و فقط در مقیاس‌های متفاوت ساخته می‌شوند. به نظرم فیلم‌های ابرقهرمانی، هنر واقعی هستند.

اگر شما فیلم مستقلی بسازید، اگر فیلم بدی باشد، احتمالا افراد خیلی کمی آن را تماشا کنند. اما فیلم‌های ابرقهرمانی، چه خوب و چه بد، افراد بسیاری انتظار آن را می‌کشند و آن را خواهند دید، پس فشار بیشتری روی فیلم‌های ابرقهرمانی و عوامل آن وجود دارد.

می‌توانید از بندیکت کامبربچ (Benedict Cumberbatch)، رابرت داونی جونیور (Robert Downey Jr) و اسکارلت جوهانسون (Scarlett Johansson) سوال کنید، آن‌ها کسانی هستند که علاوه بر حضور در فیلم‌های ابرقهرمانی، در دیگر فیلم‌های لایق اسکار نیز حضور داشته‌اند. آن‌ها به شما خواهند گفت که همه این فیلم‌ها همانند یکدیگر هستند، فقط در مقیاس متفاوت ساخته می‌شوند.

البته نظر تام هالند مخالفین زیادی دارد که با جملات: بچه بیا پایین( come down baby) و سر درد گرفتیم از او استقبال گرمی به عمل آوردند.

رابرت داونی جونیور هم وقتی به شبکه رادیویی هاوارد استرن دعوت شده بود. بعد از اینکه هاوارد استرن نظر داونی جونیور را در این مورد جویا شد، او ابتدا چندان اهمیتی به این موضوع نداد. اما استرن ادامه داد که فکر می‌کند دلیل عدم حضور او در نامزدین اسکار برای نقش تونی استارک، همین عدم علاقه اسکورسیزی و سایر بزرگان سینما به مارول است. داونی جونیور در جواب، اعلام کرد که او خودش نخواسته که در کمپین اسکار شرکت کند.

رابرت داونی جونیور: خوشحالم که این را گفتی چرا که اتفاقا صحبت‌هایی هم در این مورد شده بود و من هم گفتم بیایید این کار را نکنیم. من خیلی بیشتر از چیزی که فکر می‌کنی شبیه تو هستم. برنامه‌ات را نگاه می‌کنم و با اکثر نظرات مختلفی که داری موافقم. بعضی وقت‌ها هم که زنجیره افکار و نظراتت رو بیان می‌کنی با خودم می‌گویم: «من اینجوری به آن نگاه نمی‌کنم اما دیدت را خیلی دوست دارم.»

پس از اینکه استرن از او خواست تا جوابی به صحبت‌های اسکورسیزی بدهد، داونی جونیور نظر او را محترم دانست. او همچنین گفت که کاملا بر قدرت و بزرگی مارول در سینما آگاه است و وقتی که نقش آیرون من را پذیرفته فکرش را هم نمی‌کرده که روزی کار به چنین جایی برسد. او حتی در اشاره‌ای برای دوستداران کامیک بوک، بزرگی مارول را به Hydra تشبیه کرد.

استرن سپس مستقیم سراغ اصل مطلب رفت و از او پرسید که آیا به نظرش، مارول سینما است یا خیر. داونی جونیور در جواب گفت: «خب، [فیلم‌های مارول] هم در سینماها و تئاترها پخش می‌شوند.» وقتی هم که از او پرسیده شد که آیا اسکورسیزی به او توهین کرده است گفت: نه. اما حرف او مثل این است که بگوییم برنامه هاوارد استرن رادیو نیست. اصلا با عقل جور در نمی‌آید. و البته که او از روی حسادت این‌ها را نگفته است. داریم در مورد مارتین اسکورسیزی حرف می‌زنیم.

نظر رابرت داونی جونیور بسیار تخصصی تر از امثال تام هالند است و پختگی در آن مشهود است. او هم به نوعی با اسکورسیزی مخالف است اما برای مخالفت خود دلایل منطقی دارد و احترام زیادی هم برای مارتین اسکورسیزی قائل است.

در این بین شخصی به مانند فرانسیس فورد کاپولا هم وجود دارد که با اسکورسیزی موافق است.

نظر فرانسیس فورد کاپولا: «یک فیلم مارولی چیه؟ یه فیلم مارول یه نمونه فیلم اولیه و خامه که بارها و بارها و بارها و بارها دوباره ساختنش تا متفاوت به نظر برسه.»
کاپولا در ادامه می‌گه حتی «فیلم‌های خوبی» مثل No Time to Die و Dune هم همچین حسی بهش میدن.

فرانسیس فورد کاپولا هم شخصی نیست که بتوان او را به راحتی زیر سوال برد. او کارگردان پر افتخار سازنده سه گانه پدر خوانده است و فیلم های هنری با کیفیت زیادی در کارنامه دارد. همچنین: فرانسیس فورد کاپولا که در نظر داره فیلم جدیدش یعنی Metropolis‌ رو با هزینه شخصی خودش و با بودجه‌ای معادل ۱۲۰ میلیون دلار تهیه کنه، گفت شکست این پروژه براش هیچ اهمیتی نداره.
کاپولا نگارش فیلمنامه متروپلیس رو از دهه ۸۰ میلادی شروع کرده و اسکار آیزاک و کیت بلانشت رو برای بازی در این فیلم در نظر داره.

جمع بندی و نظر نویسنده

محمد امید سعادتی: شخصا مارول رو یک بخش جدید در صنعت سرگرمی میدونم. و به نظرم مقایسه این فیلم ها با فیلم های دیگر هالیوود کاملا اشتباه است. یک فیلم مارولی را فقط می توان با یک فیلم مارولی مقایسه کرد. نه به این معنا که بد هستند. به این معنا که سبک شان خاص است. در هر حال دیزنی تا الان با این فیلم ها خاطرات خوبی برای طرفداران دنیای کمیک و مخصوصا طرفداران مارول ساخته و نمی توان آن ها را فیلم هایی {بد} خواند. و توصیه آخر من و مهم ترین توصیه ام اینه که دوستان هر وقت خواستید از فرنچایز مورد علاقه تون دفاع کنید لازم نیست سعی کنید فرنچایز ها و سبک های دیگر رو ضعیف نشون بدید. یا به مانند تام هالند با حرف های احساسی فرنچایزی را بزرگ یا کوچک جلوه دهید.\

نویسنده: محمد امید سعادتی