جنگ های خشایارشاه

جنگ ترموپیل:

نبرد ترموپیل در ۴۸۰ پیش از میلاد نام اولین اولین جنگ از دومین سری جنگ های ایران و یونان در زمان خشایارشاه است که بین ارتش های متحد شده یونان به فرماندهی لیونیداس، پادشاه اسپارت و امپراطوری هخامنشی به فرماندهی خشایارشاه در طول دومین لشگرکشی خشایارشاه به یونان به وقوع پیوست. این جنگ در اوت و یا سپتامبر سال ۴۸۰ قبل ارز میلاد در گذرگاه ساحلی و باریک ترموپیل به وقوع پیوست.

خشایارشاه در سرزمین ملیان اردو زد و یونانی ها تنگه ترموپیل را اشغال کردند. قوای متخاصم به مسافت کمی از یکدیگر بودند: پارسی ها از ترموپیل به طرف شمال و یونانی ها از آن طرف به جنوب. خبر پیش آمدن ارتش خشایارشاه به یونانی ها که در ترموپیل بودند رسید تحقیقات امروزی عموما رقم هفتاد تا سیصد هزار نفر را برای ارتش خشایارشاه تخمین می زنند. این ارقام معمولا از ظرفیت لجستیکی پارسی های آن دوره زمانی نشات می گیرد. یونانی ها مشورت کردند که چه کنند. و رای گیری کردند که در نتیجه یونانی ها متفرق شده و تنها ۵۰۰۰ نفر در ارتش  یونان ماندند.

در روز اول نبرد نیروهای یونانی مقاومت شدیدی از خود نشان دادند و نیروهای ایرانی نتوانستند از ترموپیل عبور کنند یکی دیگر از دلایل  این بود که بیشتر سربازان ایرانی در این نبرد غیر ایرانیان بودند. در روز دوم با آمدن نیروهای جاویدان ارتش یونان تلفات سنگینی را متحمل شد ولی باز هم نیروهای ایرانی نتوانستند از ترموپیل عبور کنند زیرا تسلیحات نیروهای جاویدان نیزه هایی بود که از نیزه های یونانیان کوچک تر بود و این کار را برای ایرانیان سخت تر می کرد.

سرانجام پس از چند روز نبرد در ۲۸ اوت ارتش ایران توسط یک فرد نفوذی که محل اختفا نیروهای یونان را میدانست ارتش یونان را به محاصره خود درآورد و سرانجام لیونیداس و ۳۰۰ سرباز باقی مانده اش بطور کامل کشته شدند. در این نبرد از بزرگان پارسی هم: دو پسر داریوش، آبروکام و هی پرانت کشته شدند.

جنگ آرت میزیوم:

همزمان با نبرد ترموپیل جنگی مابین ناوگان دریایی ایران و یونان در آرت میزیوم رخ داد. پارسیها حیله ای بکار بردند و ۲۰۰ کشتی را مامور کردند تا از پشت سر یونانی ها به اوریپ داخل شوند و بحریه یونان را محاصره کنند. اما در همین حین یکی از یونانیانی که داخل سپاه پارس بود به نام سیل لیاس از فرصت استفاده کرد و به سمت یونانیها گریخت و خبر دور زدن ۲۰۰ کشتی پارسی را به یونانیان داد. سرداران یونان مجلس مشورتی ای ترتیب داده و تصمیم گرفتند که فرصت به پارسها نداده و حمله کنند. در روز دوم نبرد ۲۰۰ کشتی ایرانی که مامور بودند جزیره اوبه را دور بزنند دچار طوفان شده و تعدادی از آنها به ساحل برخورد کرده و غرق شدند. تا خبر به یونانیها رسید قوت قلب گرفتد و دوباره به سپاه پارش حمله ور شدند ولی باز هم نتیجه ای حاصل نشد. در روز سوم پارسیها خشمگین از بطول انجامیدن نبرد، قوای خود را جمه آوری و صفوف خود را بصورت نیم دایره آراسته و حمله را شروع کردند. با شروع درگیری تعداد زیادی از کشتی های یونانیان غرق شد و خسارات زیادی به کشتی های آنان وارد شد. در این حین یونانیها مردد در عقب نشینی بودند که خبر کشته شدن لیونیداس به آنها رسید بنابر این عقب نشینی کردند و به داخل یونان گریختند. بدین ترتیب نبرد آرت میزیوم به نفع ایرانیان خاتمه یافت.

جنگ سالامیس:

نبرد سالامیس نام سومین نبرد، از سری دومین جنگ های ایران و یونان است. در سال ۴۸۰ پیش از میلاد، ارتش هخامنشی به یونان هجوم برد و در آتن رژه رفت اما ناوگان دریایی هخامنشی در سالامیس کاری از پیش نبرد و تاخت و تاز های ایران در آن سال پایان پذیرفت. خشایارشاه راضی از حمله به سالامس نبود اما طی مشورتی بیشتر فرماندهانش به جز آرتمیز(آرتمیس) موافق به حمله بودند. ناوگان مصری تحت فرماندهی ایران بهد از نبرد آرت میزیوم جزیره پنسیلوانیا را تسخیر کرد. یونانیان در جزیره سالامیس گیر افتادند. نیروی دریایی ایران برخلاف کشتی های یونانی که آرایش صف را اختیار کرده بودند به دلیل تنگی جا بطور ستونی اقدام به حمله کرد و ناگهان زیر آتش نیروهای دشمن قرار گرفت. نبرد تا شب ادامه داشت و در این نبرد بیش از نیمی از کشتی های ایران و دو سوم کشتی های یونان نابود شدند و لذا سپاه ایران و یونان هردو مجبور به عقب نشینی شدد.

نبرد میکال:

چهارمین نبرد خشایارشاه در یونان نبرد میکال نام دارد. یونانی های ساموس و ینانی سفیرانی را نزد فرمانده نیروی دریایی یونان فرستادند و از او خواستند که آنها را از دست پارسها نجات دهند. او نیز هم به همراه نیروی دریایی یونان به طرف ساموس حرکت کرد. سپس پارسها این نقشه را فهمیدند و قرار شد که بطرف میکال حرکت کنند. در این جنگ که ینانی ها که قبلا جز کشور های تابع ایران بودند، کمک زیادی به یونانی ها کردند و علاوه بر آن گروه های دیگری هم به پارسها خیانت کردند. در نتیجه ایرانی ها شکست خوردند. البته باید گفت در مورد این نبرد اغراق شده. تمامی دست نوشته های این جنگ مربوط به مورخین یونانی است. همچنین تعداد بسیار کم نیروهای ایرانی در این نبرد بی اهمیت بودن این نبرد را یرای ایرانیان آشکار می کند.

جنگ پلاته:

بعد از یک سال از تسخیر یونان به دست پارسیان، خشایارشاه تصمیم می گیرد که به ایران برگردد. مردونیه داماد خشایارشاه و فرمانده لشکر ایران به او می گوید که من قول می دهم با نیروی زمینی در مقابل یونانی ها بجنگم و آنها را در پلوپونس شکست دهم. بدین ترتیب خشایارشاه با باقی مانده کشتی های ایرانی به هلس پونت برمی گردد. مردونیه خطاب به سربازانش می گوید که: ما باید مردانه بجنگیم.

دو سپاه در پلاته در مقابل یکدیگر صف کشیدند و جنگ آغاز شد. در روز اول سپاه ایران نتوانست کاری از پیش ببرد و یکی از فرماندهان ارشد خود را از دست داد. در روز دوم با توجه به این که اسپارتها که بنظر میامد خود را کنار کشیده بودند به سپاه یونان پیوستند جنگ سختی در گرفت و سواره نظام ایران ضربات سختی را بر سپاه یونان وارد کرد و همچنین ایرانی ها موفق شدند چشمه ای را که آب مورد نیاز یونانی ها را تامین می کرد، بگیرند. این مسایل باعث شد تا یونانی ها شبانه مواضع خود را ترک کنند و مردونیه دستور تعقیب یونانی ها را صادر کرد. در حالی که بنظر می رسید یونانی ها شکست خورده اند، ناگهان لاسدونی ها به پارسها حمله کردند ولی پارسها چون اسلحه کافی در اختیار نداشتند، شکست خوردند و با کشته شدن مردونیه، به سنگر های خود عقب نشینی کردند.