شگفتی های عدد ۷

از دیرباز، اعداد مورد توجه ریاضیدانان، ستاره شناسان و حتی مردم عادی بوده اند. بسیاری بر این عقیده بوده اند که نظم موجود در نظام هستی دارای ارتباطی تنگاتنگ و معنادار با اعداد هستند و در نتیجه بر اساس نشانه های موجود، تعابیر گوناگونی از روابط موجود بین اعداد و پدیده های گوناگون بدست آمده است. از این بین عدد هفت یکی از پرطرفدارترین و مرموزترین اعدا بشمار می رود که پدیده ها و روایات گوناگونی بر اساس این عدد تعبیر و توصسیف می گردد. در ادامه با برخی از جذاب ترین ویژگی ها عدد هفت آشنا می شوید.


هفت در میان فینیقی ها و سومریان

قدیمی ترین قومی که به عدد ۷ توجه کرده اند، اقوام سومر بوده اند که هفت سیاره را به عنوان ارباب انواع خود می پرستیدند. فنیقی ها برای عدد احترام قائل بودند و باستان شناسن بسیاری، بوجود آوردن هفته (هفت روز هفته) را به فنیقی ها نسبت می دهند.


هفت در دوزخ

دوزخ یکی است ولی چون هفت در دارد یا هفت طبقه دارد، به آن هفت دوزخ می گویند.

قرآن کریم ذوات حامیم (صاحبان حامیم) هفت سوره از قرآن است و افتتاح آن به حم (حامیم) است، این هفت سوره را آل حامیم می نامند.


هفت مورد بدون هفت مورد دیگر

گاندی می گوید هفت مورد بدون هفت مورد دیگر خطرناک است. ۱- ثروت بدون زحمت  ۲- لذت بدون وجدان  ۳-دانش بدون شخصیت  ۴- تجارت بدون اخلاق  ۵- علم بدون سیاست  ۶- عبادت بدون ایثار  ۷- سیاست بدون شرافت.


هفت طبقه بهشت

بر اساس آیات قرآن و مفسران احادیث، بالا‌ترین درجه سعادت معنوی، ورود به طبقه هفتم بهشت است. مسلمانان به وجود هفت طبقه یا مرحله آمرزش و بهشتی شدن اعتقاد دارند. این طبقات هفتگانه همانهایی هستند که طی شده است.


هفت گناه کبیره

هفت گناه کبیره گناهانی هستند که در زمان تاریخ بسیار قدیم رهبانیت مسیحی مشخص شده و در قرن ششم میلادی توسط پاپ گرگوری اول یا گرگوری کبیر در یک دسته قرار گرفته‌اند. این گناهان عبارتند از: تکبر، طمعکاری، شهوت در معنای تمایل بیش از حد یا نامشروع جنسی، حسادت، شکم پرستی که معمولا مستی نیز در آن منظور می‌شود و تنبلی. همف گناه کبیره از موضوعات مورد علاقه در وعظ و خطابه‌ها، نمایشنامه‌های اخلاقی و هنر اروپای قرون وسطی بوده است.


هفت کلمه آخر

هفت کلمه آخر، به آخرین جمله حضرت عیسی بر صلیب اشاره دارد. این کلمات از این قرارند:
خدای من، چرا مرا به خود واگذاشتی؟


هفت علم انسانی (علوم سبعه)

طبقه بندی آزاد موضوعاتی که از قرن پنجم میلادی به بعد، دربرگیرنده برنامه آموزشی غرب در قرون وسطا بود. به نظر می‌رسد که نام «علوم انسانی» برگرفته از رساله «سیاست» ارسطو باشد که در آن از «شاخه‌هایی از دانش که شایسته انسان آزاد است»، یعنی دانش اولیه‌ای که برای یک شهروند با تحصیلات مناسب لازم است، سخن گفته است. این علوم عبارتند از علوم سه گانه: دستور زبان (ادبیات)، علم بیان و دیالکتیک (مباحثه و مکالمه) و علوم چهارگانه که پیشرفته‌تر بوده و از این قرارند: حساب، هندسه، موسیقی و نجوم.


عجایب هفتگانه طبیعی

کوه اورست در مرز نپال و چین، آبشار ویکتوریا در آفریقا، گرند کنیون Grand Canyon آمریکا، ساحل مرجان بزرگ استرالیا، سپیده دم شمالی قطب شمال، آتشفشان و پاریکوتین Paricutin در مکزیک و بندر ریو دوژانیرو برزیل.


هفت مرد فرزانه

نامی که در سنت یونانی به هفت تن از سیاستمداران، قانونگذاران و فیلسوفان قرن ۷ و ۶ قبل از میلاد داده شد. این فرزانگان عبارتند از: «سولون» قانونگذار یونانی، «تالس» فیلسوف اهل می‌لتوس، «پیتاکوس» فرمانده نظامی اهل می‌تیلن، «کلئوبولوس» فیلسوف اهل رودس، «شیلون اسپارتی» از ناظران شاه، «بیاس» فرزانه‌ترین هفت فرزانه، اهل پری ین و «پریاندر» حاکم مستبد کورنتی.


هفت دریا

شامل دریاهای قطب شمال و قطب جنوب، اقیانوس آرام شمالی و جنوبی، اقیانوس اطلس شمالی و جنوبی و اقیانوس هند.


هفت حس

بر اساس تعلیمات باستانی، روح انسان یا «بدن مقدس درون» او مرکب از هفت خاصیت است که هر یک تحت تاثیر یکی از سیارات هفتگانه‌اند. «آتش» موجب زندگی، «خام» به وجود آورنده توانایی احساس کردن، «آب» موجب قدرت بیان، «هوا» حس چشایی، «مه» موجد حس بینایی، «گل‌ها» به وجود آورنده حس شنوایی و «باد جنوب» به وجود آورنده حس بویایی.


هفتمین پسر از هفتمین پسر

همانطور که گفتیم هفت جادویی‌ترین اعداد است و در معرفت قومی، هفتمین فرزند پسر از هفتمین پسر یک خانواده با نیروهای قدرتمند جادویی و شفادهندگی متولد می‌شود. او پیشگو است و از قدرت‌های عجیبی برخوردار است.


عجایب هفتگانه قرون وسطی

آمفی تئا‌تر روم، کاتاکومبهای (سرداب) اسکندریه مصر، دیوار بزرگ چین، استون هنج در ویلتشایر انگلستان، برج کج پیزا، برج چینی (از جنس چینی) نانکینگ، مسجد ایاصوفیه در استانبول.


هفت و…

نزد بسیاری از اقوام عهد باستان «هفت» عدد ویژه‌ای بود. در فلسفه و نجوم مصریان و بابلی‌ها، عدد هفت به عنوان مجموع هر دو زندگی، سه و چهار، جایگاه ویژه‌ای داشت. (پدر و مادر و فرزند؛ یعنی سه انسان، پایه و اساس زندگی هستند و عدد چهار مجموع چهار جهت آسمان و باد است.)

ایرانیان قدیم در آیین زرتشت، اهورامزدا را مظهر پاکی می‌دانستند و برای او هفت صفت را بر می‌شمردند و در مقابل او اهریمن را پدید آورندهٔ پلیدی‌ها می‌دانستند و می‌گفتند در پیرامون اهورامزدا فرشتگانی هستند که مظاهر صفات حسنه هستند و برای احترام به آن‌ها که اول هرکدامشان سین بود هنگام سال تحویل سفره می‌گستراندند و هفت قسم خوراکی که نام هریک با سین شروع می‌شود: سیر، سرکه، سیب، سماق، سمنو، سنجد، سکه، و سبزی را سر سفره می‌گذاردند که به سفرهٔ هفت سین معروف بود.

برای فیلسوف و ریاضیدان یونانی «فیثاغورث» نیز عدد هفت، مفهموم ویژهٔ خود را داشت که از مجموع دو عدد سه و چهار تشکیل می‌شود: مثلث و مربع نزد ریاضیدانان عهد باستان اشکال هندسی کامل محسوب می‌شدند، از این رو عدد هفت به عنوان مجموع سه و چهار برای آن‌ها عدد مقدسی بود. علاوه بر این در یونان هر هفت سیاره را خدایی می‌دانستند: سلن، هیلیوس، آرس، هرمس، زئوس، آفرودیت و کرونوس.

یهودیان قدیم نیز برای عدد هفت معنای ویژه‌ای قایل بودند. در کتاب اول عهد عتیق (تورات) آمده است که خداوند جهان را در شش روز خلق کرد، در روز هفتم خالق به استراحت پرداخت. موسی در ده فرمان خود از پیروانش می‌خواهد که این روز آرامش را مقدس بدارند (روز شنبه و روز تعطیل یهودیان). علاوه بر این در آن کتاب مقدس هفت با عنوان عدد تام و کامل نیز استعمال شده است. از آن زمان عدد هفت نزد یهودیان و بعد‌ها نیز نزد مسیحیان که عهد عتیق را قبول کردند، به عنوان عددی مقدس محسوب می‌شد.

به این ترتیب بود که از دوران باستان هفتگانه‌های بیشماری تشکیل شدند: یونانیان باستان همه ساله هفت تن از بهترین هنرپیشگان نقش‌های سنگین و غمناک و نقش‌های طنز و کمدی را انتخاب می‌کردند. آن‌ها مانند رومی‌های باستان به هفت هنر احترام می‌گذاشتند. روم بر روی هفت تپه بنا شده بود. در تعلیمات کلیسای کاتولیک هفت گناه کبیره (غرور، آزمندی، بی‌عفتی، حسد، افراط، خشم و کاهلی) و هفت پیمان مقدس (غسل تعمید، تسلیم و تصدیق، تقدیس و بلوغ، ازدواج، استغفار و توبه، غسل قبل از مرگ با روغن مقدس، در آمدن به لباس روحانیون مسیحی) وجود دارد.

برای پیروان حضرت محمد (ص) آخرین مکان عروج، آسمان هفتم محسوب می‌شود. در بیست و هفتم ژوئن هر سال، روز «هفت انسان خوابیده» مسیحیان یاد آن هفت برادری را که در سال ۲۵۱ بعد از میلاد، برای عقیده و ایمان خود، زنده زنده لای دیوار نهاده شده و شهید شدند، گرامی می‌دارند؛ مردم عامه می‌گویند که اگر در این روز باران ببارد، به مدت هفت هفته بعد از آن هوا بد خواهد بود، آن‌گاه انسان باید هفت وسیلهٔ مورد نیازش را بسته بندی کند و با چکمه‌های هفت فرسخی خود به آن دور‌ها سفر کند.

صور فلکی خوشهٔ پروین یا ثریا به عنوان «هفت ستاره» معروف است، در حالی که حتی با چشم‌های غیر مسلح می‌توان در این صورت فلکی تا یازده ستاره را دید. عرفای بزرگ عشق و وصال را در هفت مرحله و هفت وادی نشان داده‌اند و فاصلهٔ بین هستی و تباهی را پنچ مرحله دانسته‌اند.

در افسانه‌ها نیز با هفت سحر آمیز برخورد می‌کنیم: هفت هری پا‌تر (قسمت هفتم)، سوار ریش آبی هفت همسر داشت، سفید برفی با هفت کوتوله پشت هفت کوه زندگی می‌گرد و افسانهٔ اژدهای هفت سر…

علاوه بر این می‌توان به هفت پلکان مقبره کورش بزگ، هقت اقلیم، هفت اورنگ، هفت دفتر شاهنامه، هفت پیکر، هفت هیکل، هفت گناه کبیره، هفت خان رستم، هفت الوان، هفت گنج، هفت رکن نماز، هفت تحلیل و هفت طواف (در اعمال حج)، هفت قبله (مکه، مدینه، نجف، کربلا، کاظمین، سا مرا، مشهد) و… اشاره کرد و به این ترتیب بود که تعداد بیشماری هفتگانه در دنیا بوجود آمد و به عدد هفت تقدس خاصی بخشید.

منبع: کتاب شگفتی های عدد ۷ از محمدرضا بهبودی املشی

1 Comment
  1. ثور خدای رعد و قویترین انتقام جو کاربر می‌گوید

    هورااا کامنت اول ممنون مقاله عالی بود

دیدگاه ها غیر فعال است.