۱۰ واقعیت کمتر شناخته شده درباره قاره آفریقا

آفریقا یا اِفریقا دومین قاره پهناور جهان پس از آسیا است که با مساحتی حدود ۳۰٬۲۲۱٬۵۳۲ کیلومتر مربع ۲۰٫۳٪ از مجموع خشکی‌های زمین را در بر می‌گیرد. عرض این قاره حدود ۸۰۰۰ کیلومتر از شمال به جنوب و طول آن در حدود ۷۴۰۰ کیلومتر از شرق به غرب است. آفریقا با بیش از ۱،۳۳۰،۰۰۰،۰۰۰ نفر جمعیت، دارای ۶۱ کشور بوده که حدود یک هفتم از جمعیت کنونی جهان را در خود جای داده‌است. دربارهٔ ریشه‌شناسی واژه آفریقا نظرهای گوناگونی آمده‌است. برخی آن را از واژه فنیقی آفِر به معنی گرد و غبار دانسته‌اند، برخی از نام تیرهٔ آفریدی ساکن شمال آفریقا در پیرامون کارتاژ و برخی از واژه یونانی آفریکه (aphrike) به معنی بی سرما و همیشه گرم یاد می‌کنند. در ادامه به بررسی ۱۰ واقعیت کمتر معروف درباره قاره آفریقا می پردازیم.

---

۱۰. آفریقا فقیر نیست:

قاره آفریقا با مشكلات جدّى بسیاری روبرو است. عوامل متعددى از جمله حضور ديرينه استعمار در آفريقا، باعث بوجود آمدن مشكلات اقتصادى و اجتماعی خاصى همچون فقدان زیرساخت ها، تعداد بالای پناهندگان، بی سوادی، فساد، بیماری و قحطی در اين قاره شده است که امید به زندگی را در بین مردم این قاره پایین آورده است.

متاسفانه با این وجود که بسیاری از مردم قاره آفریقا فقیر هستند، خود قاره استثنایی ترین و پر منابع ترین قاره در کره زمین است. آفریقا پر است از زمین های حاصل خیز، آب شیرین و مواد معدنی. برخی از کشور های آفریقایی بزرگترین صادرکنندگان فلز و مواد معدنی در جهان هستند. طلا نیز که در قاره آفریقا به وفور یافت می شود، یکی دیگر از مواد معدنی معروف قاره آفریقا است که این قاره را به یکی از پرمنابع ترین نقاط جهان تبدیل کرده است.

---

۹. مبارزه با آپارتاید، فقط نبرد سیاه و سفید نبود:

رژیم آپارتاید یکی از اشکال تبعیض نژادی را بیان می‌کند و در اصل عبارت است از سیاست تبعیضی که نژادپرستان کشور جمهوری آفریقای جنوبی علیه اکثریت سیاهپوست بومی و بومیان آن کشور اعمال می‌ کردند.بسیاری تصور می کنند که نبرد با آپارتاید، تنها نبرد بین سیاه پوستان و سفید پوستان بود. واقعیت این است که در خلال سالهای ۱۹۴۸ تا ۱۹۹۰ هزاران فعال سفید پوست ضد آپارتاید وجود داشته است. کمپین های بسیاری همچون اتحادیه ملی دانشجویان آفریقای جنوبی و جنبش مقاومت آفریقا توسط مبارزان سفید پوست رهبری می شد.

---

۸. آفریقا دارای تاریخی فراموش شده است:

بسیاری بر این باورند که آفریقا تاریخی قبل از دوران استعمار ندارد. اما این باور اشتباه است. از ابتدای خلقت انسان تا به امروز تمدن های بزرگی در آفریقا بوجود آمده اند که در دوران خود از شکوه و جلال عظیمی برخوردار بودند. حدود ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد، شواهد تاریخی در آفریقا پیدایش سواد را در تمدنهای تحت حکومت فراعنه مصر باستان نشان می‌دهد، که با سطوح متغیری از تأثیر در دیگر نواحی تا سال ۳۴۳ق م. ادامه یافت. تمدنهای برجسته در زمان‌های مختلف شامل کارتاژ، قلمرو اکسوم، قلمروهای نوبیه، امپراتوری‌های پادشاهی ساحل کانم بورنو، امپراتوری غنا، امپراتوری مالی، و امپراتوری سونگهای، زیمبابوه کبیر، و قلمرو کنگو نیز از دیگر امپراتوری های باستانی آفریقا می باشند.

---

۷. ویرانه های یونانی و رومی بسیاری در آفریقا وجود دارد:

یونانیان و رومیان باستان نخستین اروپایی هایی بودند که آفریقا را کشف کردند. کارتاژ نیز به دست مهاجران فنیقی ساخته شده بود. این تمدن با چیرگی بر دریای مدیترانه و از راه بازرگانی نیرو و دارایی بسیاری را به دست آورده‌بود. بعد ها رومیان، کارتاژ را شکست داده و قلمرو آنها را ضمیمه امپراتوری روم کردند.

مشهور ترین ویرانه های باقی مانده از یونان و روم در آفریقا، دو شهر سیرن و لپتیس مگنا می باشند. شهر باستانی سیرن که در سال ۶۳۱ پیش از میلاد توسط استعمارگران یونانی تاسیس شده بود، بطور کامل استانداردهای شهر های یونانی همچون آتن را داشت. این شهر دارای معابد مختلفی از جمله معبد آپولو، معبد زئوس، تئاتر ها و مقبره های سنگی بزرگ بود.

لپتیس مگنا نیز شهری است که توسط مهاجمان رومی بنا نهاده شده بود. این شهر که سومین شهر عظیم و ثروتمند زمان خود بود، هنوز نیز بسیاری ویرانه هایش باقی مانده است. ویرانه‌های لپتیس مگنا هم‌اکنون در شهر الخمس، لیبی قرار دارد و در سال ۱۹۸۲ میلادی فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است.

---

۶. تجارت الماس خونین در آفریقا:

«الماس‌های خونین» یا «سنگ‌ های کثیف» اصطلاحی است در رابطه با تجارت الماس که به آن دسته از الماس‌هایی که در مناطق جنگی و در اردوگاه‌های کار اجباری آفریقا استخراج و صیقل‌نخورده به فروش می‌رسند، گفته می‌شود. سود حاصل از فروش این الماس‌ها معمولاً توسط جنگ‌سالاران برای تأمین نیازهای مالی گروه‌های شورشی و به منظور خرید اسلحه و تأمین نیاز تسلیحاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این شیوه، کودکان و زنان نیز به عنوان برده، برای استخراج الماس به کار گرفته می شوند. بجز سیاه پوستان، هر ساله تعداد زیادی از سفید پوستان نیز بدلیل قاچاق الماس در آقریقا جانشان را از دست می دهند. این تجارت تا به امروز چیزی در حدود ۳٫۸ میلیون نفر را به کام مرگ کشانده است.

---

۵. آفریقا به نژاد سیاه تعلق ندارد:

تحقیقات جدید دانشمندان نشان می دهد، تفاوت رنگ پوست انسان ها نیز نتیجه انتخاب و تغییرات هوشمندانه طبیعت است که از آن به عنوان هدایت تکوینی نام برده می شود. تحقیقات نشان داده اند افراد دارای پوست تیره حدود یک و نیم میلیون سال پیش در شرق آفریقا پدیدار شده اند و پیش از آن، پوست آنها روشن بوده است. همچنین سیاه پوستان در تاریخ باستانی آفریقا، نقش کلیدی و پر اهمیتی نداشتند.

انسان های مدرن در حدود ۴۵۰۰۰ سال پیش به آفریقا مهاجرت کردند. آنها که بربر ها نام داشتند، بعد ها ساکن بومی شمال آفریقا شدند. بعد ها نیز یونانیان، فنیقی‌ها و کارتاژی‌ها، رومیان، وندال‌ها، بیزانسی‌ها و اعراب قاره آفریقا را تحت کنترل خود در آوردند.

---

۴. جنگ های بومی وحشیانه ای در آفریقا رخ داده است:

خیلی ها اعتقاد دارند که جامعه آفریقایی، یک جامعه سالم و بدون ظلم و ستم بود تا اینکه در قرن ۱۵، اروپایی ها آمده و آنها را به بردگی گرفتند. اما این حقیقت ماجرا نیست. آفریقا قدیمی ترین تاریخ نظامی جهان را دارد. آفریقا امپراتوری های بسیاری همچون امپراتوری غنا، مالی و کندوگو را به خود دیده است که همگی طی جنگ های داخلی قاره آفریقا، از بین رفتند. 

در شرق آفریقا نیز سلسله سلیمانونی، امپراتوری اکسوم و سلسله زاگوه درگیر جنگ های پیاپی با یکدیگر بودند. در شمال آفریقا مصریان بر سرزمین کوش (اتیوپی، سودان و مصر امروزی) مسلط شدند، و در جنوب نیز اقوام بانتو، قبایل خویسان را از زادگاه خود بیرون کردند.

---

۳. استعمار نقش مهمی در موضوعات مدرن آفریقا دارد:

از قرن ۱۵ به بعد، پرتغال، اسپانیا، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و آلمان وارد آفریقا شده و آنرا به استعمار گرفتند. در کنفرانس برلین در سال ۱۸۸۴، آفریقا رسما و کاملا بین قدرت های استعماری تقسیم شد. از دهه ۱۹۵۰، کشور های آفریقایی استقلال خود را به دست آورده و کشور خود را تشکیل دادند.

متاسفانه صد ها سال استعمار، ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جوامع آفریقایی را بطور کامل تغییر داده است. مرز های ملی کشور های آفریقایی، همانطور که توسط کشور های اروپایی تعیین شد، در جای خود باقی مانده است. این مشکل منجر به جنگ های داخلی خانمان سوزی در یک قرن اخیر شده و آموزش و پروش و اقتصاد این کشور ها را به نابودی کشانده است.

---

۲. تجارت برده های آفریقایی گسترده تر از آنچیزی است که خوانده اید:

برده داری در آفریقا بعد از استعمار بوجود آمد. این تجارت که از قرن ۱۵ تا ۱۹ رونق داشت، باعث شد ۱۲ میلیون آفریقایی به برده تبدیل شوند. با این وجود و در کمال تعجب، بر اساس سوابق رسمی، انگلیس بیش از ۳ میلیون و ایالات متحده تنها ۳۰۵۳۲۶ برده دریافت کرده بودند. امپراتوری یوروآب، آسانت و پادشهای داهومی در آفریقا، همگی کارشان خرید و فروش بردگان بود بطوری که بعد از الغا برده داری، این حکومت ها از بین رفتند. فقط آفریقایی ها نبودند که به بردگی گرفته شدند، از قرن شانزدهم تا نوزدهم در جریان حملات بربری ها، بیش از یک میلیون اروپایی نیز به بردگی در آمده و در آفریقا فروخته شدند.

---

۱. آیا همگی آفریقایی هستیم؟

در دیرین‌مردم‌شناسی، خاستگاه اخیر آفریقاییِ انسان امروزی مقبول‌ترین مدلی است که برای توصیف خاستگاه و مهاجرت انسان‌های اولیه (انسان‌های دارای کالبد امروزی) در حال حاضر در دست است. با توجه به شواهد ژنتیکی و فسیلی، «انسان خردمند»  کهن منحصراً در آفریقا بین ۲۰۰٬۰۰۰ و ۱۰۰٬۰۰۰ سال پیش به انسان مدرن کالبد تکامل یافته‌است. متعاقباً اعضای یکی از شاخه‌های این‌گونه آفریقا را قبل از ۶۰٬۰۰۰ سال پیش ترک کرده و جایگزین جمعیت‌های انسان‌نمای قدیمی‌تر مانند نئاندرتال‌ها و «انسان راست‌قامت» شدند. چارلز داروین از اولین کسانی بود که تئوری منشأ مشترک تمام موجودات زنده را مطرح کرد، و همچنین در میان اولین کسانی بود که معتقد بودند همه انسان‌ها اجداد مشترکی داشتند که در آفریقا زندگی می‌کرده‌اند. در کتاب نیای انسان، او گمانه زد که انسان از نسل کَپی‌هایی است که هنوز مغز کوچک داشتند اما راست‌قامت (بر روی دوپا) راه می‌رفتند، و بدین‌وسیله دست خود را برای اموری که هوش بالاتری لازم داشتند آزاد کردند. علاوه بر این، او فکر می‌کرد که این قبیل میمون‌ها آفریقایی بودند.

منبع: toptenz