قانون حمورابی چیست؟
قانون حمورابی بر روي سنگ نوشته‌اي به طول دو و نيم، و عرض يك و نيم متر حك شده است كه برفراز آن تصوير مردي است كه در حال خضوع، لوحي را از شَمْس، خداوند آفتاب و عدالت، دريافت مي‌كند. اين سنگ‌نوشته كه قديمي‌ترين و كامل‌ترين قوانين بشري بر آن نقش بسته است، به حدود ۴۰۰۰ سال پيش تعلق دارد.
ماكت اين سنگ‌نوشته در موزه ايران باستان موجود و اصل آن به موزه لوور پاريس منتقل شده است
lحمورابي (۱۷۹۲ تا ۱۷۵۰ق.م.)، يكي از بزرگ‌ترين فرمانروايان بين‌النهرين، سرداري جنگاور، سياستمداري ورزيده، و قانون‌گذاري دقيق بود درباره سال‌هاي سلطنت حمورابي بين مورخان اختلاف است. نظر غالب بر آن است كه وي ميان سال‌هاي ۱۷۰۴ تا ۱۶۶۲ پيش از ميلاد سلطنت كرده است
مجموعه قوانين حمورابي را، با توجه به زمان تدوين آن، از شاهكارهاي قانون‌گذاري مي‌دانند. كشف سنگ‌نوشته آن به ادعاي كساني كه قوانين روم و يونان را تنها منبع قوانين فعلي و برجسته‌ترين آنها مي‌دانستند، خاتمه داد
گفته‌اند مجموعه قوانين حمورابي، پس از ويراني سومر، از روي قوانين قديم سومري‌ها و عادات و رسوم آنها نوشته شده و بيشتر مندرجات آن از مجموعه قوانيني كه پادشاه “اور” تدوين كرده بود، اقتباس شده است
پايه قوانين حمورابي، متكي بر مذهب و خواست پادشاه و اميال خواسته‌هاي نفساني اين و آن نيست، بلكه برمبناي رعايت عرف و عادت و سنن جاري، و رعايت منافع اجتماع تدوين و مقرر شده است
متن قانون نامه شامل يك مقدمه و يك مؤخره، به‌صورتي ادبي و مُسَجّع است. در بين مقدمه و مؤخره، مجموعه قوانين قرار دارند كه در ۴۹ ستون عمودي يعني به خط ميخي، نگاشته شده‌است،
ویل دورانت مورخ نامی، درباره این قانون آورده است:
« روح این قانون بزرگ مدت پانزده قرن با همه تغییراتی که در کشور پیش آمد نافذ بود، فقط در پاره ای از اوضاع و احوال تغییرات جزیی در آن داده شد»
مواد قوانین حمورابی درباره چیستند؟
قانون های ۱ الی ۵ درباره اصول محاکمات
قانون های ۶ الی ۲۵ درباره دزدی و مجازات دزدان
قانون های ۲۶ الی ۴۱ درباره وظایف کارکنان دولت
قانون های ۴۲ الی ۶۵ درباره امور کشاورزی
قانون های ۶۶ الی ۹۹ (این ۳۵ ماده محو شده و از آنها اطلاعات ناقصي در دست است. ظاهرآ اين امر به‌دست پادشاه عيلام و پس از انتقال تخته سنگ مذكور به شوش، به‌منظور حك مواد جديد به‌جاي مواد محذوف صورت گرفته است)
قانون های ۱۰۰ الی ۱۲۷ درباره تجارت، قراردادها، بدهی ها و خرده فروش هاست
قانون های ۱۲۸ الی ۱۹۱ قوانین مربوط به خانواده
قانون های ۱۹۲ الی ۲۱۴ درباره مجازات و قصاص
قانون های ۲۱۵ الی ۲۵۲ درباره حقوق حرفه ای پزشکان، معماران، کشاورزان و دهقانان
قانون های ۲۵۳ الی ۲۷۷ درباره اجاره
قانون های ۲۷۸ الی ۲۸۲ درباره برده داری
نمونه هایی از قوانین حمورابی:
۱-اگر مردي به مرد ديگر اتهام بزند و او را به قتل متهم كند ،اما نتواند آن را ثابت كند متهم كننده به مرگ محكوم خواهد شد .
۵- اگر قاضي حكمي اعلام كند ، تصميمي بگيرد { يا }رأيي صادر كند وطبق موازين امضاء و مهر كند و پس از آن حكم خود را تغيير دهد قاضي مربوطه بايد پاسخ گو باشد … و بايد ۱۲ برابر مجازاتي كه در آن حكم آورده بپردازد … .
۲۲- اگر مردي مرتكب سرقت و گرفتار شود ، به مرگ محكوم خواهد شد .
۲۳- اگر سارق دستگير نشود ،مردي كه از او سرقت شده بايد در محضر خدا شرح اموال مسروقه ي خود را بيان كند و شهر و حكمراني كه در ولايت او … سرقت رخ داده بايد هر آنچه از او به سرقت رفته جبران كنند… .
۵۵- اگر مردي آبراه خود را براي آبياري باز كند و ازآن غفلت نمايد و آب مزرعه ي مجاور را فراگيرد بايد غلات را بر مبناي (خسارت ) مزرعه ي مجاور تأديه كند … .
۱۰۹- اگر اشخاص بد در خانه ي شراب فروش گرد آيند و او آن اشخاص بد را دستگير نكند و به كاخ نياورد آن شراب فروش به مرگ محكوم خواهد شد … .
۱۹۵- اگر پسري پدرش را كتك بزند ، دستش بريده خواهد شد .
۱۹۶- اگر مردي چشم مرد ديگري را كور كند چشم او كور خواهد شد … .
۲۲۹- اگر بنّايي براي كسي خانه اي بسازد و ساختمان را بي عيب ونقص بنّا نكند و خانه اي كه ساخته ويران و سبب مرگ صاحبش شود … آن بنّا به مرگ محكوم خواهد شد .
و نمونه های دیگر …
– اگر مردی به هنگام اهدای یك مزرعه ، باغ میوه ، خانه یا اجناسی به همسر خود ، با او پیمان نامه مهر شده منعقد كرد ، فرزندان زن نباید بعد از مرگ شوهر ، ادعایی بر علیه او كنند.
– اگر شخصی برای پسر خود همسری انتخاب كرد اما خود نیز با آن زن هم آغوش شد ، باید آن شخص را بسته و در آب بیندازند.
– هر كس در این سرزمین می تواند مالكیت اموال خود را به همسر یا دخترش واگذار كند.
– اگر مردی به همسرشخص دیگری نظر داشت اما كار به جایی نبرد ، باید آن شخص بازداشت شود و نیمی از موهایش تراشیده شود.
– اگر زنی ولگرد بود و در نتیجه از خانه و مردش غافل شد سزای او مرگ است.
دیدگاه ها غیر فعال است.