مقایسه جنگنده شفق ایران و تندر پاکستان

در سال ۱۹۹۵ کشور پاکستان با همکاری کشور چین و روسیه تصمیم به ساخت یک هواپیما سبک وزن را گرفت این طرح در ابتدا پروژه،fc1 نام گرفت و در سال ۱۹۹۸ کمپانی کیلموف روسیه اعلام کرد نسخه ای از موتور توربوفن RD33 با نام RD93 به عنوان موتور اف سی یک توسعه خواهد داد، کشور چین هم وظیفه ساخت رادار پالس داپلر با آنتن آرایه فازی آن را برعهده گرفت. بعد ها این طرح با نام JF17 و thundar شناخته شد که تمام مراحل ساخت و تست آن در کشور چین انجام شد.
در ایران هم بصورت همزمان یک طرح جنگنده با شباهت های بسیار زیادی با این طرح قرار بود با کمک روسیه ساخته بشود که جنگنده شفق نام داشت در سال ۱۹۹۸ مسولین ایران ادعا کرده اند که طراحی بدنه شفق توسط مهندسین دانشگاه مالک اشتر انجام شده البته با کمک یک شرکت هواپیمایی روسی. پروژه ایرانی در کلاس وزنی جنگنده تندر پاکستان بود ( جنگنده پاکستانی با وزن شش تن و شفق با وزن تقریبی پنج تن) و حتی شفق قرار بود از همان موتور RD33 استفاده کند (لازم به ذکر است که این موتور به جنگنده  تندر با سه مخزن سوخت برد ۳۴۰۰ کیلومتر را میدهد که رقم بسیار عالی ای هست و حتی از میگ۳۵ و j10 هم بیشتر هست! پس میشود برد شفق را هم پیش بینی کرد).
جنگنده شفق و تندر هر دو از هفت جایگاه حمل سلاح بهره می بردند. اما یک تفاوت اساسی بین شفق و تندر بود،جنگنده شفق دارای طراحی رادارگریز بود که آن را پیشرفته تر از جنگنده تند پاکستان میکرد.
جنگنده‌ شفق اولین بار در سال ۲۰۰۲ در نمایشگاه صنایع هوایی ایران رونمایی شد و در سال ۲۰۰۴ اولین پیش نمونه اش ساخته شد. اولین پیش نمونه(ماک آپ) تندر در سال ۲۰۰۳ ساخته شد و اولین نمونه پروازی آن در سال ۲۰۰۴ پرواز کرد، با توجه به ساخت بلوک های جدیدتر جنگنده تندر و انتقال پروژه شفق به قاهر، احتمال دارد فناوری جنگنده پاکستانی در قاهر استفاده شود.

توجه داشته باشید چه پروژه شفق دوباره احیا شود و به عنوان یک جت پشتیبانی نزدیک ساخته بشود و چه جنگنده قاهر به عنوان مولتی رول تعریف بشود، فناوری های جنگنده تندر پاکستان کمک شایسته ای به ما خواهد بود از طرفی، طبق قرارداد چین و پاکستان، فروش فناوری های این پرنده به پاکستان واگذار شده و ما اگر با چین هم بخواهیم تعامل داشته باشیم باید حق امتیاز پاکستان را لحاظ کنیم. همچنین بلوک سه جنگنده تندر بسیار عالی است.
بلوک سه دارای یک رادار اریه فازی فعال  است و از یک کاونده تصویر ساز فروسرخ در دماغه احتمالا مشابه چیزی که در دماغه جنگنده j10_b است بهره خواهد بود  و میتواند موشک های تصویر  ساز حرارتی چون pl10 و یا انواع غربی را که با کلاه پروازی هماهنگ شده است را شلیک کند. این نسخه دارای نسخه چینی موتور rd93 که قدرت بیشتری دارد خواهد شد بلوک دو تندر دارای الکترونیک بهتر نسبت به نسخه او شامل  یک نسخه به روز شده رادار KLJ-7 با نام KLJ-7 V2 است  که دارای توان درگیر با چهار هدف  و برد کشف صد کیلومتر بر ضد یک هدف سه متر مربعی است  و از کابین به روز شده بهره میبرد. همچنین این نسخه دارای یکم لوله سوختگیری ثابت در سمت راست دماغه است.

نرم افزار رایانه جنگنده تندر شامل  یک میلیون خط اطلاعات بر اساس زبان برنامه نویسی ADA است که ان نیز توسط  زبان سی ++ نوشته شده است این نرم افزار  مسئولیت اصلی هدایت سامانه کنترل پرواز دیجیتال  با سیم این هواپیما را دارد و یک سامانه هدایت چهار کاناله را  تحت کنترل دارد.

با توجه به نیازهای مالی کشور پاکستان و به قدرت رسیدن عمران خان که رابط نسبت خوبی با ایران داد، فرصت خرید فناوری جنگنده تندر تا حدودی برای ایران فراهم شده است از آنجائیکه تندر به نوعی مشتق شده از میگ هم می باشد، رسیدن به فناوری این پرنده از ترش رویی روس ها و احتمالا فرانسوی ها در آینده کم کرده و شرایط برای رسیدن به پرنده های دیگر تسهیل خواهد شد

در سال های خیلی دور در نمایشگاه دفاعی تبریز بنر صاعقه هشتاد منتشر شد که پرنده ای تک موتوره با دو سکان عمودی و با رنگ استتار سیاه و دارای پس سوز بود. یک دهه بعد شاهد ساخت ساخت پروژه های صاعقه و قاهر بودیم که فعلا به علت نداشتن موتور نیمه سنگین از دو موتور سبک استفاده می کنند
خرید جنگنده تندر پاکستان به همراه فناوری هیچگونه مغایرتی با خرید پرنده های سنگین مثل سوخو ندارد، بلکه خرید تندر، عقب ماندن ما از پروژه های بومی خودمان را جبران خواهد کرد به ویژه در بحث اویونیکو رادار و بحث کنترل باسیم و غیره درباره پیشران این پرنده که از خانواده rd33 هست.
عمدتا کشورها برای انتقال فناوری یک محصول شرط فروش تعدادی از محصول را می گذارند و از آنجائیکه طبق قرارداد چین با پاکستان، فروش فناوری تندر سهم پاکستان هست، ایران باید رضایت این کشور را حتی در صورت همکاری با چین جلب نماید.
از لحاظ سیاسی دو گروه تمایلی به بومی سازی جنگنده در ایران ندارند.