بررسی جنگنده قاهر f313
تا به امروز جزئیات و قابلیتهای دقیق این جنگنده توسط هیچیک از فرماندهان و مسئولین ارشد نظامی تأیید نشده بنابراین تمام متن زیر کلیات تأیید شده یا تحلیل و احتمالات کارشناسان حوزه نظامی در مورد قاهر۳۱۳ است. این مطالب بدون کوچکترین جهتگیری نوشته شده است و تنها جنبه معرفی و آشنا شدن با این جنگنده را دارد.مطالب موجود در این مقاله از منابع معتبر و استدلال شخصی می باشد پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید. قاهر اف-۳۱۳ یک هواپیمای نظامی و آموزشی سبک با قابلیت پشتیبانی نزدیک و شاید در آینده ای نزدیک یک رهگیر است که توسط سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح در دست ساخت و توسعه است. پروژه ساخت جنگنده قاهر پروژهای برای ساخت نوعی جت جنگندهٔ تکسرنشین و نسل پنج در ایران است که تمامی مراحل طراحی و ساخت جنگنده را دانشمندان و متخصصان ایرانی انجام دادند.
اولین پیشنمونه یا ماکت آن در ۱۴ بهمن ۱۳۹۱ توسط رئیسجمهور سابق ایران محمود احمدی نژاد رونمایی شد. این جت جنگنده در روز ۲۶ فروردین ۱۳۹۶ آزمایشهای حرکت بر روی باند (تاکسی) را انجام داد و در بهمن ماه همان سال انجام تست فست تاکسی (سرعتگیری در باند تا پرواز) توسط سردار دهقان تأیید شد. قاهر یک جنگندهٔ جت دوموتوره و تکسرنشینه با دو ورودی هوا در دو طرف کابین خلبان و دو خروجی است. طول قاهر کمتر از ۱۶ متر و فاصلهٔ دو نوک بال آن کمتر از ۱۱ متر تخمین زده میشود. این جنگنده توانایی حمل تسلیحات پیشرفته بومی را دارد و از قدرت تهاجمی و دفاعی بالا برخوردار است. قابلیت نشست و برخاست با طول باند کوتاه و تعمیر و نگهداری آسان و سریع از دیگر ویژگی جنگنده قاهر ۳۱۳f میباشد. همچنین گفته شدهاست که این جنگنده ایرانی قادر است تا ۶ موشک هوا به هوا را در خود جای دهد. حال نوبت این است که ببینیم این جنگنده رویایی توانایی عقاب آسمان ایران شدن را دارد یا نه.
از این قسمت به بعد تحلیل و بررسی شخصی در مورد قاهر بیان می شود.
گفته شده از دو ورودی و مکنده هوا برای رساندن اکسیژن به موتور استفاده شدهاست؛ با توجه به زاویه غیر مستقیم ورودی هوا نسبت به موتور، بازتاب راداری آن کاهش یافته، و آن را زاویهدار ساختهاند تا بتواند انرژی موجی رادار را جذب کند، همانند آن چیزی که در اف۳۵ لایتنینگ۲ دیده میشود. همین بس که مقایسه قاهر با لایتنینگ به تنهایی یک اشتباه بزرگ محسوب میشود از طرفی به گفته تمام کارشناسان خارجی در نمونه دوم که در حال تاکسی کردن روی باند دیده شد ورودیهای هوا ابعاد و اندازه کافی برای تامین هوای مورد نیاز موتور ندارند. زاویه غیر مستقیم موتور به درستی در کاهش بازتاب راداری تاثیرگذار است و این امر در قاهر رعایت شده هرچند که جای پیشرفت دارد.
گفته شده از مواد جاذب راداری در بدنه استفاده شدهاست تا انرژی موجی را جذب و بازتاب راداری آن را کاهش دهد. با توجه به تصاویر مشخصا این پوشش جاذب رادار فقط کامپوزیت است. کامپوزیت خاصیت کاهش بازتاب راداری دارد اما حتی در تمام جنگندههای نسلهای قبلی و فعلی از آلیاژهای جاذب رادار استفاده شده نه صرفا کامپوزیت. برای مثال بدنه جنگنده اف-۲۲ رپتور از آلیاژهای تیتانیوم و کامپوزیت تشکیل شده که به ترتیب ۳۹٪ و ۲۴٪ از وزن بدنه هواگرد را تشکیل میدهند. متاسفانه هیچگونه شفافسازی در هیچ زمینهای در خصوص این جنگنده نشده و فقط به گفتن حرفهای دور از ذهن پرداخته شده است. البته نمونه ای که از قاهر معرفی شد تنها یک طرح مفهومی بود و هیچ جای نگرانی ای ندارد و به احتمال زیاد در آینده شاهد بدنه ای پنهانکار تر و بزرگتر خواهیم بود. با توجه به طول و ارتفاع کم ۱۶ و ۴ متری که برآورد شدهاست، هواپیما دارای دو محفظه با ظرفیت دو بمب ۲۰۰۰ پوندی، یا تعداد بیشتری موشک هوابهسطح، یا حداقل ۶ موشک هوابههوا در رسته پیال-۱۲ میباشد.
پس قاهر با جثه کنونی فقط میتواند یک جنگنده پشتیبانی زمینی یا نهایتا جنگنده سبک برای دفاع هوایی باشد. مشخص است که جنگنده رونمایی شده فعلا یک نمونه است، و مشکلاتی نیز دارد اما همه این مشکلات شاید روزی قابل رفع شدن باشد اگر ادامه مطلب را دنبال کنید متوجه می شوید، نکاتی که قطعا طراحان این جت آنها را در نظر گرفتهاند.
در نمونه اول، جنگنده دارای یک موتور و بدنهای جمع و جورتر بود اما نمونه دوم دو موتوره و کاملتر بود. این یعنی طراحان مسیر رو به رشدی را طی میکنند که در ادامه اگر بدنه قاهر بزرگتر شود طبیعتا فضای بیشتری در کابین و دماغه فراهم خواهد شد و جا برای راداری کارآمد خواهد بود. همچنین محفظه تسلیحات داخلی توانایی حمل وزن بیشتر و تنوع سلاح بیشتری پیدا خواهد کرد. علاوه بر این میتوان از دو موتور بزرگتر با قدرت بیشتر بهره برد. این همان سیر صعودی جنگندههای معروف عضلانی نظیر اف-۱۵ ئی استرایک ایگل، اف-۱۸ سوپرهورنت یا سوخو-۳۵ سوپرفلانکر و حتی اف-۱۱۷ نایت هاوک است چرا که همه این جنگندهها روزی پیش نمونهای کوچک بودند که عملیاتی شدنشان دور از ذهن بود. اف-۱۵ سی بزرگتر شد تا اف-۱۵ئی استرایک ایگل برای تهاجم بیشتر به اهداف زمینی با قابلیت حمل سلاح بیشتر به وجود آید، اف-۵ با تغییرات گسترده به وایاف-۱۷ کبرا تبدیل شد و کبرا بزرگتر شد تا به اف-۱۸ هورنت تبدیل شود و نهایتا با بزرگ شدن هورنت، اف-۱۸ سوپرهورنت متولد شد. در بعضی موارد بزرگتر کردن بدنه تنها راهحل برای بهره بردن از رادار، موتور، تسلیحات و ظرفیت حمل محموله یا سوخت بهتر و بیشتر است که ممکن است موارد برتری جانبی نظیر افزایش سقف یا رنج پروازی را هم به دنبال داشته باشد.
اکنون که ایران در زمینه ساخت انواع موشک یا پهپاد حرفهایی برای گفتن پیدا کرده بهتر است اضافه بودجه سالیانهای که برای موشک و دیگر صنایع دفاعی که پیشرفت لازم را داشتند، به بخش طراحی و ساخت هواپیما و هلیکوپتر اختصاص داد. رقم کمی نیست و پس از چند سال با سرمایهگذاری درست چه از نظر مالی و چه انسانی و منابع دست کم در بدترین حالت ممکن ایران توانایی ارتقا برخی از جنگندههایش را در ابعاد وسیع پیدا خواهد کرد.
مثلا کاکپیت تمام اف-۵ ها به نمونه کوثر و بدنه آن به صاعقه ارتقا داده میشود یا کارهای دیگر که همگی تنها قدمهای کوچکی خواهند بود که پس از چند دهه ایران را به نقطهای در طراحی و ساخت بدل خواهد کرد که تمام نیازهای ابتدایی نیروی هوایی و هوانیروزش را تامین کند، مشکل پشتیبانی قطعات نداشته باشد(به غیر از قطعات بسیار پیچیده مثل موتور) و در نهایت بتواند واقعا جتهای آموزشی و سبک، جت پیشتیبانی نزدیک و بالگردهای سبک و متوسط را در ابعاد گسترده با خطوط تولید قوی داشته باشد. کافیست به صنایع دفاعی چین یا همین ترکیه نگاه کرد که با کمک متحد خارجی اما با سختی و مشقت فراوان امروز به اینجا رسیدند.
در یکم آذر ۱۳۹۳ رئیس سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح در پاسخ به سؤال خبرنگاری در مورد وضعیت ساخت جنگنده قاهر گفت آنچه که قبلاً رونمایی شده بود، طراحی مفهومی این جنگنده بود و در حال حاضر نیز این طرح ادامه داشته و در حال گذراندن تستهای آزمایشی خود میباشد. حسین دهقان وزیر سابق دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در نشست خبری در مرداد ۹۵ اعلام کرد جنگنده قاهر۳۱۳ در مراحل نهایی ساخت و تولید قرار دارد و در آینده نزدیک عملیاتی میشود.
این جنگنده در آینده یه هیولایی میشه برا خودش. ببینید کی گفتم من. دعا می کنم روزی زنده باشم و ببینم تسلیحات لیزری و پلاسمایی روی این جنگنده بارگذاری کنن. به امید اون روز برای مملکتم
همه این اطلاعات و بررسی این جنگنده، احتمالاته. من به شخصه معتقدم که قاهری هم که تاکسی شد با نمونه ای که انشالله آخر سر رونمایی میشه فرق خواهد داشت. و اگه بتونه در برابر اف ۲۲ و پکفا حرفی برای گفتن داشته باشه که دیگه شاهکاره. ولی فک نکنم اینو تا سال ۱۴۰۲ هم رونمایی کنن. شایدم با کمک روسیه درست کردن و فعلا چیزی نمیگن.
نه اینطرفی هستم نه اونطرفی فقط میتونم بگم کیه که از پیشرفت کشورش بدش بیاد، منم آرزو دارم این جنگنده رو در آسمان ایران ببینم. ولی بیاین یخورده واقع بین باشیم. ما موتور توربوفن نمیتونیم بسازیم، یه کشور وارد کننده هستیم و ۴۰ ساله تازه داریم جنگنده نسل سه رو چهار میکنیم. پس قاهر نمیتونه اون چیزی باشه که صدا و سیمای میلی میگه (یه جنگنده نسل پنج). ولی میتونیم امیدوار باشیم که یک جنگنده نسل چهار قدرتمند مثل اف ۱۶ بشه. به امید روز های خوب.